ئێمه به گاڵته و گه‌پ چه‌ندین جار له ژیانی خۆماندا ده‌ستمان خستۆته سه‌ر ده‌می یه‌كتر وتوومانه "بتخنێكم؟" چاومان ده‌رپۆقیووه، هه‌ناسه‌مان سوار بووه، چونكه هه‌ناسه‌مان بۆ نه‌دراوه. چی له‌وه ئه‌سته‌متره بۆ ماوه‌ی چه‌ند خوله‌كێك به‌رزی 10 مه‌تر خۆڵ و ورده به‌رد بچێته سه‌ر ده‌ممان، به ته‌نیا خۆمانیش نا، به‌ڵكو سروشتێكی دڵ ڕه‌ق ئه‌وه به‌سه‌ر كۆمه‌ڵه پێشمه‌رگه‌یه‌كی پارتیزان كه ده‌یانه‌ویست خاكی كوردستان له ژێر ده‌ستی ڕژێمی به‌عس ئازاد بكه‌ن. یه‌كێك له‌و كه‌سانه‌ی ڕزگاربوون باس له‌وه ده‌كات كه ئه‌و شوێنه ئه‌شكه‌وت نه‌بووه به سه‌ر ئێمه‌دا ڕووخا به‌ڵكو كه‌نده‌ڵانێك بوو، سرووشت وایلێكردبوو كه به شێوه‌ی ئه‌شكه‌وت پیشان ده‌درا. حه‌مه سۆران تاكه كه‌سێكه له‌و ڕووداوه سرووشتیه ڕزگاری بووه، له چاوپێكه‌وتنێكیدا به‌مجۆره باسی داڕووخانی "ئه‌شكه‌وته‌كه‌ی داری خله" ده‌كات. كاتێك ئێمه ڕۆیشتین هێشتا زۆربه‌ی شاری وه‌زیران(كفری) له شرینی خه‌ودابوون، باسی په‌راوێزخستنی ئه‌م شاره‌مان ده‌كرد، له پڕ پیاوێكی به ته‌مه‌ن به‌سه‌ر پاسكیله‌كه‌یه‌وه به‌ده‌ركه‌وت. پرسیاری كاكه حه‌مه سۆرانمان لێكرد. ناونیشانی دوكانه‌كه‌ی پێداین. دوای ماوه‌یه‌ك هاوڕێكانی خۆمان هاتن و چووینه به‌رده‌م دوكانه‌كه‌ی كاكه حه‌مه سۆران كه ئێستا سه‌رقاڵی كاری خۆشنووسییه ئه‌و گه‌ڕابووه‌وه بۆ ماڵه‌وه. هه‌ر له‌گه‌ڵ زه‌نگی ته‌له‌فۆنه‌كه‌ی وه‌ڵامدایه‌وه. به خۆشحاڵیه‌وه خوڵكی كردین بۆ ماڵه‌وه. ڕێگای ماڵه‌وه‌مان گرته‌به‌ر. له‌گه‌ڵ دانیشتیمان وه‌كو هه‌موو تاكێكی دیكه گله‌ی له ڕۆژگارهه‌بوو. ئه‌وجار هاتینه سه‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه بۆ ئه‌وه هاتووین تاوه‌كو ڕاستی " ئه‌شكه‌وته‌كه‌ی داری خله" بزانین. ئه‌و به تیمی په‌یسه‌رپرێسی ڕاگه‌یاند" من حه‌ز ده‌كه‌م پێش هه‌موو شتێك ئه‌وه بڵێم ئه‌و شوێنه به هیچ شێوه‌یه‌ك ئه‌شكه‌وت نه‌بووه. به‌ڵكو كه‌نده‌ڵانێكی گه‌وره بووه خه‌ڵكی ناوچه‌كه پێیان ده‌گووت كونه كۆتر." ئه‌وجار ده‌ستی كرد به گێڕانه‌وه‌ی كاره‌ساته‌كه. شه‌هید مه‌لا ئه‌حمه‌د كه‌لاری بڕیاری مانه‌وه ده‌دات دوای ئه‌وه‌ی تاوانی ئه‌نفال له لایه‌ن ڕژێمی به‌عسه‌وه سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی كوردستان و به تایبه‌تی گه‌رمیانی گرته‌وه. چه‌ندین پێشمه‌رگه بڕیاریاندا نه‌چنه وڵاتانی دراوسێ بڕیاری مانه‌وه‌یاندا بۆیه شه‌ڕی پارتیزانیان له دژی حكومه‌تی به‌عس ڕاگه‌یاند. شه‌هید مه‌لا ئه‌حمه‌د كه‌لاری نامه‌یه‌ك بۆ سه‌ركردایه‌تی ده‌نووسێت و ده‌ڵێت" "هه‌ڤاڵان .. سڵاوێكى گه‌رم، من به‌ته‌ماى مانه‌وه‌و درێژه‌دانم به‌خه‌بات و چۆڵنه‌كردنى ناوچه‌كه، ئه‌وه‌ش بۆ كه‌سێكى وه‌كو من كه‌سه‌ڵت و شاره‌زاى ته‌واوى ناوچه‌كه‌م كارێكى ئاسانتره[1]" له‌وێوه ڕووده‌كه‌نه شاخ و هه‌رد و ده‌شته‌كانی گه‌رمیان. درێژه به خه‌بات ده‌ده‌ن. داری خله له خۆرئاوای شاره‌دێی پێبازه‌وه دره‌خێتك به‌سه‌ر به‌رزاییه‌كه‌وه ڕوواوه ئه‌وه‌ش وایكردووه له زۆر شوێنه‌وه دیار بێت، ده‌یان گوندی ده‌وروبه‌ر به په‌نجه ئاماژه‌ی بۆ ده‌كه‌ن. ئه‌وه داری خله‌یه. خه‌ڵكی ناوچه‌كه نازانن ئه‌م داره چۆن ڕوواوه، مێژووه‌كه‌ی بۆ كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه. ئه‌م داره خه‌سڵه‌تێكی هه‌یه به هیچ جۆرێك هیچ سه‌رچاوه‌یه‌كی ئاوی نزیكی نییه، كه‌چی به‌رده‌وام سه‌وزه. ده‌یان ساڵه بۆته سومبوڵی به‌رگری. به تایبه‌تی دوای ئه‌وه‌ی كاره‌ساتی ئه‌شكه‌وتی داری خله زیاتر كه‌وته سه‌رزاران. حه‌مه سۆران ده‌ڵێت" چه‌ند ڕۆژێك پێش كاره‌ساته‌كه ئێمه له كونه كۆتر دانیشتبووین زۆر به وریایه‌وه مامه‌ڵه‌مان ده‌كرد چونكه دوژمن خه‌ریكی كێوماڵی ناوچه‌كه بوو. به شوێن ئه‌و پێشمه‌رگانه ده‌گه‌ڕان كه به پارتیزان له ناوچه‌كه مابوونه‌وه. هه‌موومان خۆمان گرمۆڵه كردبوو. هه‌ریه‌ك له ئاستی خۆییه‌وه سه‌رقاڵی ئیشی خۆی بوو. له پڕ وه‌كو ئه‌وه‌ی دڵمان هه‌واڵی دابێت، هاتینه سه‌ر باس ئه‌وه‌ی ئه‌گه‌ر ڕووخا به‌سه‌رمانه چی بكه‌ین؟ ئه‌وجار باسی ئه‌وه كرا چه‌ند ساڵێك له‌مه‌وبه‌ر چه‌ند پێشمه‌رگه‌یه‌كی شیوعی له ناوچه‌كانی قه‌راغ ئه‌شكه‌وتێك به‌سه‌ریاندا داڕووخابوو. ئیدی هه‌ریه‌كه‌و به‌جۆرێك دڵی خۆشی و ڕێگای قوتاركردنی بۆ خۆی باس ده‌كرد. له‌و ساته چه‌ند ورده به‌ردێك له ده‌وری كه‌نده‌ڵانه‌كه هاته خواره‌وه. به‌ڵام ئێمه گوێمان پێنه‌دا چونكه جاری یه‌كه‌م نه‌بوو ئێمه ورده به‌رد غلۆر بێته‌وه. شه‌هید ڕه‌حیم هونه‌ر شه‌هید حه‌سه‌ن ئای ئای كه یه‌كێك له شه‌هیده‌كانی ئه‌شكه‌وتی داری خله مامه‌یتی سه‌باره‌ت به‌و كاره‌ساته ده‌ڵێت" دوو مامم پێكه‌وه بوون، ئه‌وان له ئه‌شكه‌وته‌كه ده‌رچوون، به‌ره‌و گوندێكی نزیكی ئه‌شكه‌وته به مه‌به‌ستی دابینكردنی پێداویستی ژیانی رۆژانه‌ی پێشمه‌رگه‌كان به‌ڵام دوای دووركه‌وتنه‌وه‌یان له ئه‌شكه‌وته به مه‌ودای چه‌ند كلیۆمه‌ترێك شه‌هید ڕه‌حیمی مامم ده‌ڵێت ناوسكم ئازارێكی هه‌یه ده‌مه‌وێت بگه‌ڕێمه‌وه بۆ كونه‌كۆتر. بۆیه ده‌گه‌ڕێته‌وه ئه‌وه‌ش كۆتا گه‌ڕانه‌وه‌ی ده‌بێت. 19ی شوباتی 1989 حه‌مه سۆران به‌مجۆره باسی ڕووداوه‌كه ده‌كات له به‌رواری 19/2/1989 ڕوویداوه ئه‌و ده‌ڵێت" "دواى پرۆسه‌ى ئه‌نفال زۆربه‌ى پێشمه‌رگه‌كان كشانه‌وه بۆ سه‌ر سنووره‌كان و سنوورى مه‌ڵبه‌ندى سێ بۆباره‌گاكانى یه‌كێتى له‌و شوێنانه‌ى كه‌ئه‌سته‌م بوون ده‌ستى به‌عسى پێبگات، به‌ڵام له‌گه‌رمیاندا له‌ناوچه‌ى تیپى 21 كه‌شێخ بزێنى و خاڵخاڵان و ناوچه‌ى زێى له‌كۆیه ده‌گرته‌وه كۆمه‌ڵێك پێشمه‌رگه‌مانه‌وه وه‌كو پارتیزانى كه‌زیاتر له‌قۆناغى خۆحه‌شارداندا بوون و دوور له‌گونده‌كان له‌هه‌رده‌و هه‌ڵه‌ت و شوێنه عاسیه‌كاندا خۆیان ده‌شارده‌وه له‌بنكه‌ى تایبه‌تدا یان له‌ئه‌شكه‌وت و كون و مه‌رجه‌دا كه‌خۆیان دروستیانده‌كرد كۆمه‌ڵێكیان له‌ناوچه‌ى دارى خله و زاوت و ڕۆسه‌ى شامارو براوه‌ل مابوونه‌وه" كونه‌كۆتر حه‌مه سۆران به‌ده‌م هێنانی چاییه‌وه بۆ میوانه‌كان گووتی" ئه‌شكه‌وتى دارى خله له‌ناو گونده‌كاندا پێیان ده‌گووت كونه كۆتره‌كه چونكه بووه شوێنی هیڵانه‌ی كۆتره كێو، ئه‌و شوێنه نزیكه‌ى سێ مه‌تر پان و له‌ده‌روازه‌ى دۆڵ و ته‌نگه‌به‌ره‌كه‌شه‌وه بۆ ژووره‌وه نزیكه‌ى 20 مه‌تر قوڵ بووه‌و كونه كۆتره‌كانیش نزیكه‌ى 10 تا 15 مه‌تر به‌رزبوون و ده‌ستى پێنه‌گه‌شتووه، ئه‌شكه‌وته‌كه ده‌كه‌وێته سه‌روى گوندى زاوت و ڕۆسه‌ى شاماره‌وه به‌دورى نزیكه‌ى پێنج كیلۆمه‌ترو ده‌كه‌وێته باكوورى خۆرئاواى ناحیه‌ى باوه‌نوورو قه‌زاى كه‌لاره‌وه‌و خۆر به‌كه‌مى ده‌یگرت، ئه‌و شوێنه‌ش به‌رزاییه‌كه دۆڵ و كه‌ندو ته‌په‌وتلانى زۆره‌و ئاو زوو كاری تێده‌كات له‌به‌رئه‌وه‌ى خاكه‌كه‌ى ڕزۆكه‌و له‌زیخ دروست بووه‌و زیخه‌كه‌ش خۆى ناگرێت و كاتێ ئاوو باراناوى به‌سه‌ردادێت زووتر ده‌رده‌كه‌وێت بۆیه دۆڵه‌كانى قوڵه‌و بن كاچى زۆرى لێده‌ركه‌وتووه. ئه‌وشوێنه‌ش كه‌مه‌فره‌زه نۆ كه‌سیه‌كه‌ى شه‌هید مه‌لا ئه‌حمه‌دى تیابووه 500 تا600 مه‌تر له‌دارى خله‌وه دووربووه كه‌دارێكى به‌ڕوو بووه له‌سه‌ر به‌رزاییه‌ك هه‌ڵكه‌وتووه‌و له‌هه‌مولایه‌كه‌وه دیاربووه‌و ئه‌وه‌نده ئه‌شكه‌وته‌كه درابووه‌وه وه‌كو دووژوورى لێهاتبوو." ئه‌شكه‌وته چۆن هه‌ره‌سی هێنا؟ حه‌مه سۆران به جۆرێك ئه‌و ڕووداوه ده‌گێڕێته‌وه كه دڵته‌نگی له چاوه‌كانی به‌دی ده‌كه‌یت، له پێناو ون نه‌بوونی مێژوو نه‌بێت ئه‌و باسانه هه‌رگیز ناگێڕێته‌وه. ئه‌و ده‌ڵێت " شه‌هید مه‌لا ئه‌حمه‌د كه‌لارى و شه‌هید سه‌لام له‌سه‌ر جێگه‌كه‌یان ڕاكشابوون ڕادیۆیان به‌ده‌سته‌وه‌بوو گوێمان له‌هه‌واڵه‌كانى ڕادیۆى ده‌نگى گه‌لى كوردستان ده‌گرت كه‌هه‌واڵه‌كان كۆتاییهات كاتژمێر بووبه پێنجی سه‌رله‌ئێواره‌و ئه‌وكاته‌ش كاتی جیهازمان هه‌بوو له‌گه‌ڵ مه‌فره‌زه‌كانی تردا شه‌هید سه‌لام گووتى كاك سه‌ید مه‌وعیدى جیهازه ناچى بۆجیهاز؟ سه‌ید محێدین گووتی به‌ڵێ جیهازه‌كه‌ى هه‌ڵگرت و به‌په‌له كه‌وته‌ڕێ، گوتى حه‌مه‌سۆران نایه‌ى گوتم بۆنا گوتى ده‌ى چه‌كێك و دووربینه‌كه له‌گه‌ڵ خۆتدابێنه بابچینه سه‌ره‌وه، منیش چه‌كی یه‌كێك له هاوڕێكانم هێنا و بی كه‌ی سیه‌كه‌ی خۆمم جێهێشت." حه‌مه سۆران ده‌ڵێت" شوێنه‌كه نزیكه‌ى 150مه‌تر له ئه‌شكه‌وته‌كه‌وه دووره، گه‌یشتینه نیوه‌ى ڕێ كاك سه‌یدیش جیهازى ده‌كردو منیش به‌دووربینه‌كه ته‌ماشاى ده‌وروبه‌رم ده‌كرد كاتژمێر گه‌شته نزیكه‌ى پێنج و نیو جیهازه‌كه‌ى ته‌واوكرد دووربینه‌كه‌ى له‌ده‌ستم وه‌رگرت ته‌ماشاى ده‌وروبه‌رى پێده‌كرد شوێنێك سپیایى بوو دیاربوو به‌فرباریبوو گوتى نه‌وه‌ك چادربێت بزانین ئاگر له‌ده‌وروبه‌ریدا نییه؟ هه‌ر 10هه‌نگاوێك لێم دووركه‌وته‌وه من ئه‌وكاته ته‌ماشام ده‌كرد ده‌نگێك په‌یدابوو ده‌نگه‌كه ده‌نگێكى ئاسایى نه‌بوو ده‌نگى هه‌ره‌س بوو ئاوڕمان دایه‌وه به‌لاى ده‌نگه‌كه‌دا ته‌ماشامانكرد به‌ردوته‌ڵاشێك له‌شاخه‌كه ڕاسته‌وه‌بوو به‌ڕاكردن خۆمان گه‌یانده‌وه شوێنه‌كه‌ى خۆمان ته‌ماشامانكرد به به‌رزى نزیكه‌ى 10 مه‌تر زیخ و چه‌و كه‌وتۆته‌خوارێ و به‌ئاسانى ده‌ستمان ده‌گه‌شته كونه كۆتره‌كان تا 10خوله‌ك بانگمانكردن و چووینه‌خواره‌وه به‌دۆڵه‌كه‌دا ووتمان به‌ڵكو كه‌سێكیان ده‌رچوبێت؟ بۆكارێك بێسود بوو ئێمه‌ش ئه‌و شوێنه‌مان به‌جێهێشت." ئه‌وانه‌ی له ئه‌شكه‌وته‌كه شه‌هید بوون كێ بوون؟ حه‌مه سۆران ده‌ڵێت" ده‌ستبه‌جێ زانیم ئه‌وان نه‌ماون، بۆیه به‌ره‌و ناوچه‌ی زاوت و به‌رده‌به‌ل به‌ڕێكه‌وتین تاوه‌كو سه‌رووی خۆمان ئاگادار بكه‌ینه‌وه له‌وێ بووین، هه‌موومان بۆ گێڕانه‌وه چی ڕوویداوه. شه‌و گه‌ڕاینه‌وه بۆ ئه‌شكه‌وته‌كه، به‌ڵام بێ سوود، رۆژی سێهه‌م مه‌فره‌زه‌كانی دیكه هاتن، بۆ هانامان به‌ڵام ئه‌وانیش هیچیان پێنه‌كرا. به ته‌واوه‌تی بۆ ئومێد بووین. به‌داخه‌وه سرووشت هاوڕێكانی لێ ستاندم، ئه‌وانه‌ی له‌و ئه‌شكه‌وته شه‌هیدبوون ئه‌م كه‌سانه بوون:- شه‌هید مه‌لائه‌حمه‌د كه‌لارى شه‌هید مام حه‌مید مه‌جید شه‌هید دارا نارێنى شه‌هید سه‌لام شه‌هید نورى ناسراو به(پۆڵا) شه‌هید حه‌یده‌ر شه‌هید ڕه‌حیم ئه‌وه‌م بیرچوو ئه‌و مه‌فره‌زه‌ی ئێمه نۆ كه‌س بووین ته‌نیا دوو كه‌سمان مایه‌وه، من و سه‌ید محێدین به‌داخه‌وه دواتر ئه‌ویش شه‌هید بوو. هێنانه‌وه‌ی ته‌رمه‌كان[2] بۆ ماوه‌ی سێ ساڵ پێشمه‌رگه ناتوانن ته‌رمه‌كان له‌ئه‌شكه‌وته‌كه‌دا ده‌ربهێنن تادواى ڕاپه‌ڕینه‌كه له 1/11/1991 دواى كاركردنى به‌رده‌وامى شۆفڵ بۆماوه‌ى هه‌فته‌یه‌ك و دۆزینه‌وه‌ى ته‌رمه‌كانیان له‌مه‌راسیمێكدا ته‌رمه‌كانیان ده‌هێنرێنه‌وه بۆ گۆڕستانى كه‌لارى كۆن و له‌وێدا ده‌نێژرێن، ئه‌وشتانه‌ى له‌ئه‌شكه‌وته‌كه‌دا دۆزراونه‌ته‌وه بریتى بوون له ژماره‌یه‌ك كتێبى جۆراوجۆر و مۆرێكى تیپى 55 ى قه‌ره‌داغ كه‌ئه‌وكات شه‌هید مه‌لائه‌حمه‌د فه‌رمانده‌ى بووه‌و قه‌ڵه‌مێكى پاركه‌رى جاف و ڕادیۆیه‌كى بچووك و یه‌كێكیترى ناشناڵى یابانى كه‌شكاوبووه‌و شه‌ش تفه‌نگى هه‌مه جۆرى زامن نه‌كراوو یه‌ك ئاربیجی و شه‌ش تاقم و ڕه‌زنى هه‌شت مه‌خزه‌نى و چه‌ند شانه‌و مه‌خزه‌نێكى په‌رته‌وازه‌و چه‌ند لاقه‌مزه‌لیه‌كى شكاوو ژه‌نگخواردوو جیهازێكى ڕاكاڵى بچووك و جامانه‌یه‌كى لولدراوو كڵاوێك و چه‌ند تاكه گۆره‌ویه‌ك و تیره‌و ده‌زوویه‌كى خاكى و 10 پاكه‌ته جگه‌ره‌ى كیس و مقه‌باى جۆرى به‌غدادو تاقمێ ته‌راش و گوێزان و مه‌قاشى شكاو لایتى گه‌وره‌و بچوك و شه‌ش چه‌قۆو حه‌ربه‌ى هه‌موجۆرى مشت شكاوو ژه‌نگن و شوشه‌یه‌ك عه‌ترى تانیوه‌پڕو كتریه‌كى قوپاوو دووپه‌رداخ و قۆریه‌كى شوشه‌ى په‌راش په‌راش و دووكه‌وچك و شه‌ش زه‌مزه‌م و مه‌تاره‌ى قوپاوو سێ ڕۆژژمێرى شه‌هید مه‌لائه‌حمه‌د كه‌یاداشت و مێژوى پێشمه‌رگایه‌تى له‌سه‌ره‌تاى ساڵى 1987 ه‌وه تا 18/2/1989 تێدابووه" نه‌بوونی مۆزه‌خانه‌یه‌ك بۆ ئه‌وان حه‌مه سۆران له كۆتایدا گله‌یی ئه‌وه‌ی هه‌بوو هاوڕێكانی هه‌موویان پێكه‌وه نه‌نێژراون تاوه‌كو وه‌كو مۆزه‌خانه‌یه‌ك سه‌یر بكرێن، ئه‌و ده‌ڵێت" ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر به‌هۆی زۆری باران و لافاوه‌وه هه‌ندێك شت له ئه‌شكه‌وته باران ڕایماڵیبوو، یه‌كێك له‌وانه بی كه‌ی سییه‌كه‌ی من بوو. له لایه‌ن شوانێكه‌وه دۆزرایه‌وه. به داخه‌وه به‌هۆی نه‌بوونی مۆزه‌خانه‌یه‌كی تایبه‌ت به‌وان ڕه‌وانه‌ی مۆزه‌خانه‌ی ئه‌منه سووره‌كه‌ی سلێمانی كرا. رۆحی هاوڕێكانم شاد و به هیوام كوردستان ئاوه‌دان بێت و ببینه خاوه‌ن وڵاتێكی سیستمدار و خه‌ڵكی تێیدا بحه‌سێته‌وه. [1] ماڵپه‌ڕی مه‌ڵبه‌ندی 11ی ڕێكخستنی گه‌رمیان [2] ماڵپه‌ری مه‌ڵبه‌ندی 11ی ڕێكخستنی گه‌رمیان
تورکیا چەندە جدییە عێراقیش هەر ئەوەندە!
عێراق؛ پڕۆژەی فاوی گەورە کوردستان؛ دوو بەرەکی بەردەوام !
بنەچەى پەتاکە لە کوێوە سەرچاوەى گرتووە؟
مرۆڤ لە بەخێوکردن زیاتری دەوێت