12:58 - 18/06/2019
چۆن ژن و مێردێكی موسڵاوی گۆشتی مرۆڤیان ده‌خوارد؟
برسێتی بیری مرۆڤ په‌رته‌وازه ده‌كات. زۆربه‌ی
جاره‌كانیش وا له مرۆڤ ده‌كات ده‌ست بۆ تاوانكاری به‌رێت، به‌ڵام ئه‌مه ناكاته
ئه‌وه‌ی كه مرۆڤ له پێناو سكیدا خه‌ڵكی بكوژێت و گۆشته‌كه‌ی بخوات. با قاتوقڕی و
وڵات وێرانیش بێت. عه‌بود و خه‌جاوه دوو له‌و مرۆڤانه بوون، كه قێزه‌ونترین
تاوانیان له سه‌ده‌ی بیسته‌م به تایبه‌تی له عێراق ئه‌نجامداوه. ئه‌وان به
بیانووی برسێتیه‌وه خه‌ڵكیان ده‌كوشت و پاشان گۆشته‌كه‌یان ده‌خوارد.
ناساندنیان
عه‌بود و خه‌جاوه، ژن و پیاوێكی مه‌سیحی خه‌ڵكی
موسڵ بوون. ئه‌و ژن و پیاوه له چینی هه‌ژاراندا بوون، عه‌بود چێشتلێنه‌ر بوو،
ژنه‌كه‌شی ده‌ڵاڵ بوو. كاتێك موسڵ ڕووبه‌ڕووی برسێتی و قاتوقڕی گه‌وره بوونه‌وه،
سه‌ره‌تا خه‌ڵكێكی زۆر هه‌ستان به خواردنی گۆشتی سه‌گ و پشیله، كاتێك ئه‌و ئاژه‌ڵانه
له شه‌قام و كۆڵانه‌كاندا نه‌مان. ئه‌م دوو مرۆڤه هه‌ستان په‌نایان بۆ خواردنی
گۆشتی مرۆڤ برد. یه‌كه‌مین قوربانی ئه‌وان پیره‌ژنێكی دراوسێیان بوو. كاتێك خه‌ریكی
خواردنی ئه‌و پیره‌ژنه بوون، تامێكی ناخۆشی هه‌بوو. بۆیه خێرا بڕیاریاندا كه
گۆشتی مناڵ بخۆن. ئه‌وان له رێگه‌ی كوڕێكیانه‌وه مناڵیان ده‌هێنا بۆ ماڵه‌وه‌ی
خۆیانه‌وه. ده‌یانكوشت، دوای ماوه‌یه‌ك ئه‌وان ده‌ستیان به فرۆشتنی گۆشت كرد، ئه‌وجار
ئاشكرابوون و به تۆمه‌تی كوشتنی 100 مناڵ له سێداره دران.
قاتوقڕییه‌كه‌ی موسڵی ساڵی 1916
له ساڵی 1916 برسێتیه‌كی گه‌وره شاری موسڵی
گرته‌وه. ئه‌و برسێتیه‌ش له‌وه‌وه سه‌رچاوه‌ی گرت كه ئه‌و ساڵه باران كه‌مباری،
ئه‌وه‌ش وایكرد كه وه‌رزی كشتوكاڵی به بێبه‌رهه‌م بمێنێته‌وه. لێره‌وه برسێتی
سه‌رجه‌م شاری موسڵی گرته‌وه و له هه‌مان كاتدا ئه‌و ساڵه به ساڵی "لیره‌ی
به‌به‌ها" چونكه به شێوه‌یه‌كی به‌رچاو نرخی شمك و كاڵاكان به‌رزبووه‌وه
تا كارگه‌یشته ئه‌وه‌ی بڕێكی دیاریكراوی گه‌نم گه‌یشته یه‌ك لیره‌ی ئاڵتون.
دواتر ده‌وڵه‌مه‌نده‌كانی موسڵ هه‌ستان به فرۆشتنی ده‌فره زیوه‌كانیان تاوه‌كو
پێی بژین، ئه‌مه دۆخی كه‌سانی ده‌وڵه‌مه‌ند و چینی ناوه‌ڕاست بوو، له كاتێكدا كه‌سانی
هه‌ژار له دۆخێكی زۆرخراپتر ده‌ژیان بۆیه په‌نایان برده خواردنی سه‌گ و پشیله،
تاوه‌كو تاقیان بڕی و له شاردا سه‌گ و پشیله نه‌ده‌بینرا ئه‌وجا په‌نایان برده
به‌ر خواردنی گۆشتی مرۆڤ كه كه‌مترین نرخی هه‌بوو.
عه‌بودی چێشتلێنه‌ر و خه‌جاوه‌ی ژنی
عه‌بود و خه‌جاوه له گه‌ڕه‌كێكی هه‌ژارنیشینی
موسڵ ده‌ژیان، ئه‌وان برسێتی ته‌واو ته‌نگی پێهه‌ڵچنیبوون. دواتر له ناچاریدا په‌نایان
برده خواردنی گۆشتی پشیله و سه‌گ، بۆیه ئه‌وان بڕیاریاندا مرۆڤ بكوژن و گۆشته‌كه‌ی
بخۆن. له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌و ژن و پیاوه ویژان لایان مردبوو، بۆیه بڕیاریاندا به‌و
ئاراسته‌یه هه‌نگاوبنێن.
سه‌ردانی یه‌كه‌مین قوربانی بۆ ماڵه‌وه‌یان
رۆژێك له رۆژه‌كان ژنێكی پیری دراوسێیان سه‌ردانی
ده‌كات بۆ ئه‌وه‌ی له دۆخی خه‌جاوه ئاگاداربێت كه چۆن ژیان ده‌گوزه‌رێنن، بۆیه
به ئاماژه‌یه‌كی ده‌موچاو، ئه‌و دوو ژن و پیاوه بڕیاریاندا ئه‌م پیره‌ژنه بكه‌نه
یه‌كه‌مین قوربانی خۆیان و وه‌كو نێچرێك سه‌یریان ده‌كرد. سه‌ره‌تا عه‌بود ڕۆیشت
چه‌قۆیه‌كی هێنا له پشته‌وه پیره‌ژنه‌كه‌ی كوشت و دواتر سه‌ری بڕی، ئه‌م پیره‌ژنه
نه‌یتوانی به‌رگری بكات له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و چه‌قۆیانه‌ی لێیده‌درا. ئه‌وجا خه‌جاوه
خێرا رۆیشت و مه‌نجه‌ڵێكی گه‌وره‌ی هێنا و له‌ت له‌تی كرد و ده‌ستی كرد به
لێنانی.
كاتێك ئه‌و ژن و پیاوه گۆشتی ئه‌و پیره‌ژنه‌یان
ده‌خوارد هه‌ستیان كرد تامه‌كه‌ی زۆر ناخۆشه. به پێی گێرانه‌وه‌ی خه‌جاوه، تامی
گۆشته‌كه زۆر ناخۆش بووه، چونكه ئه‌و پیره‌ژنه قه‌ڵه‌و بووه. به درێژایی ئه‌و
شه‌وه دانیشتوون و ڕشاونه‌ته‌وه، چونكه زۆر چه‌وربووه گۆشته‌كه.
خواردنی گۆشتی مناڵ
دوای به‌سه‌ربردنی ئه‌و شه‌وه كه شه‌وێكی
زۆر نامۆ بوو، بیرۆكه‌یه‌كی جه‌هه‌نمی بۆخه‌جاوه دێت، كه ده‌ڵێت خواردنی گۆشتی
پیرناخۆشه، به دڵنیایه‌وه گۆشتی مناڵ تامێكی خۆشی ده‌بێت، بۆیه بیرۆكه‌كه‌ی
خسته‌به‌رده‌م عه‌بود، هه‌ردوو ژن و پیاوه‌كه بڕیاریاندا مناڵ بهێنن بۆ ماڵی
خۆیان به‌بێ ئه‌وه‌ی خه‌ڵكی هه‌ستی پێ بكه‌ن.
ئه‌وان كوڕه بچووكه‌كه‌یان راسپارد كه بچێت
مناڵه‌كانی هاوڕێی به فرت و فێڵ بهێنێت بۆ ماڵی خۆیان، ئه‌ویش له‌به‌ر ئه‌وه‌ی له‌ژینگه‌یه‌كی
تاوانكار گه‌وره‌ببوو، خێرا ڕازی بوو. بۆیه هه‌موو رۆژێك به بیانووی یاریكردن
ماڵی ده‌هێنایه‌وه بۆ ماڵی خۆیان. كاتێكیش مناڵه‌كه ده‌هاته ماڵه‌وه دوای ماوه‌یه‌كی
كورت ده‌كه‌وته به‌ر چه‌قۆی عه‌بود و خه‌جاوه به بێ ویژدانانه ده‌یانكوشت و
دوای سه‌ربڕی. له‌ت له‌تیان ده‌كرد و گۆشته‌كه‌یان ده‌خوارد، ئه‌و دایك و باوكه
مناڵه‌كه‌یان به گۆشتی تازه گه‌وره ده‌كرد.
چێشتخانه‌ی عه‌بود
عه‌بود كاتێك زانی كه گۆشتی قوربانیه‌كان
زۆره، بۆیه بڕیاریدا چێشتخانه‌یه‌ك بكاته‌وه، له‌كاتێكدا به‌هۆی برسێتی و گرانییه‌وه
سه‌رجه‌م چێشتخانه‌كان داخرابوون. ئه‌و هه‌ستا چه‌ند ژه‌مێك خواردنی
"خۆشی" به نرخێكی هه‌رزان ده‌فرۆشته خه‌ڵكی. ئه‌م ژن و پیاوه گۆشته‌كانیان
به بێ ئێسك ده‌فرۆشت، ئێسك و پروسكی قوربانیه‌كانش له‌ناو چاڵێكی گه‌وره ده‌شاردرانه‌وه
كه له‌ناو ماڵی خۆیاندا هه‌ڵیانكه‌ندبوو. بۆ ماوه‌یه‌كی زۆر كه‌س به‌مكاره‌ی نه‌ده‌زانی.
ئاشكرابوونێكی قێزه‌ون
له یه‌كێك له رۆژه‌كاندا كه‌سێك خه‌ریكی
نان خواردن ده‌بێت، له پڕ پارچه‌یه‌ك ئێسقان ده‌كه‌وێته ده‌مییه‌وه، ئه‌ویش سه‌ریده‌كات
ئه‌مه سه‌رپه‌نجه‌یه‌كه. بۆیه خێرا ده‌چێته ده‌ره‌وه و به پۆلیس ده‌ڵێت
شتێكی وای بینووه. له دوای ئه‌وه پۆلیس ده‌دات به‌سه‌ر ماڵی عه‌بود و چێشتخانه‌كه‌یدا
له‌وێ چاڵه‌كه هه‌ڵده‌كۆڵن ده‌بینن ئێسك و پروسكی 99 مناڵ و ژنێكی تێدایه.
لێكۆڵێنه‌وه‌ی پۆلیس و له سێداره‌دان
پۆلیس بڕیاریدا په‌ڕاوێكی لێكۆڵینه‌وه له‌م
ڕووداوه بكاته‌وه. هه‌موو كه‌سوكاری ئه‌و كه‌سانه‌ی كۆكرده‌وه كه پێشتر
سكاڵایان له نه‌مانی كه‌سوكاریان كردووه. دوای دانپێدانانی ئه‌و ژن و پیاوه له‌سه‌ر
تاوانه‌كانیان، حكومه‌ت بڕیاریدا هه‌ردووكیان له گۆڕه‌پانێكی سه‌ره‌كی موسڵ له
سێداره بدات. كاتێك ئه‌وان هێنران خه‌ڵكی جنێویان پێده‌دان. كاتێك هه‌ڵواسران
ژنێك هات گازی له په‌نجه‌ی عه‌بود گرت كه لێیان پرسی بۆچی واده‌كه‌ی گوتی "
سێ مناڵی خواردووم بۆیه وامكرد تاوه‌كو بزانێت ئازاری جه‌سته چییه؟" دوای
له سێداره‌دانی ئه‌و دوو كه‌سه جارێكی دیكه ژیان گه‌ڕایه‌وه بۆ موسڵ و ده‌ستیان
به ژیانی ئاسایی خۆیان كرد.