ڕاپۆرتی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

03:25 - 03/02/2019

ڕۆماننووسێك له‌به‌رده‌م ماڵه‌كه‌ی خۆیدا كوژرا‌

پەیسەر

وه‌زاره‌تی رۆشنبیری عێراق بڵاویانكردۆته‌وه‌ ئه‌مڕۆ ئه‌دیب و ڕۆماننووسی عه‌لا مه‌شزوب له‌ لایه‌ن دوو چه‌كداره‌وه‌ 13 فیشه‌كی پێوه‌نراوه‌ و له‌به‌رده‌م ماڵه‌كه‌ی خۆیدا گیانی له‌ ده‌ستداوه‌.
سه‌رچاوه‌یه‌كی ئه‌منی له‌ شاری كه‌ربه‌لا به‌ كه‌ناڵی(ئه‌لعربییه‌)ی ڕاگه‌یاندووه‌" دووچه‌كدار كه‌ ماتۆرسكیلێكیان لێخوڕییه‌ له‌به‌رده‌م ماڵه‌كه‌ی خۆیدا له‌ ناوچه‌ی باب خانی ناوه‌ڕاستی كه‌ربه‌لا، ته‌قه‌یان له‌و نووسه‌ره‌ كردووه‌، ده‌ستبه‌جێ گیانی له‌ ده‌ستداوه‌ و بكوژه‌كانیشی توانیووه‌ به‌ره‌و شوێنێكی نه‌زانراو هه‌ڵبێن."

 
سه‌رچاوه‌كه‌ ئه‌وه‌شی ئاشكراكردووه‌، هێرشبه‌ره‌كان 13 فیشیه‌كیان ناوه‌ به‌ جه‌سته‌ی قوربانییه‌كه‌وه‌.
له‌ درێژه‌ی ئه‌و هه‌واڵه‌دا هاتووه‌، دكتۆر عه‌مار مه‌سعودی سه‌رۆكی یه‌كێتی ئه‌دیبان له‌ شاری كه‌ربه‌لا ئاشكرایكردووه‌" هه‌موو ڕۆژانێكی شه‌ممه‌ شاعیر و نووسه‌ران له‌ یه‌كێتی نووسه‌ران كۆده‌بنه‌وه‌، به‌ڵام دوێنێ ئێواره‌ پێش ئه‌وه‌ی دانیشتنه‌كه‌مان ده‌ست پێكات، دكتۆر عه‌لا مه‌شزوب به‌هۆی ئیشوكاری خۆییه‌وه‌ ده‌رچوو."


له‌ كاتی گه‌ڕانه‌وه‌یدا بۆ ماڵه‌وه‌ له‌ شه‌قامی مه‌یسه‌م ته‌مار له‌ گه‌ڕه‌كی باب خان دوو چه‌كدار زه‌فه‌ریان پێ بردووه‌.
مه‌سعودی جه‌خت له‌وه‌ش ده‌كاته‌وه‌ كه‌ دكتۆر عه‌لا دوای ئه‌وه‌ی پێكه‌وه‌ دانیشتین كۆمه‌ڵێك قسه‌ی خۆشمان كرد  له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی ئه‌و ڕۆیشته‌وه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی قێزه‌ون كوژرا. ئه‌و نووسه‌ره‌ هیچ تاوانێكی نه‌بووه‌، هه‌میشه‌ ئاواتی ئه‌وه‌بووه‌ كه‌ وڵاته‌كه‌ی ببێته‌ وڵاتێكی جوان."
ئه‌و ده‌ڵێت" من دووجار خه‌مده‌خۆم، چونكه‌ له‌ یه‌كێتی نووسه‌ران پێكه‌وه‌ بووین و له‌ كۆلیژی په‌روه‌رده‌ش پێكه‌وه‌ وانه‌بێژبووین. بۆیه‌ داوا ده‌كه‌م ئه‌م كه‌یسه‌ به‌ نیشتیمانی بكرێت و ته‌نیا وه‌كو تاوانێك ته‌ماشا نه‌كرێت."

قوربانی وشه‌ ئازاده‌كانیه‌تی
له‌ یه‌كه‌مین لێدوانیدا برایه‌كی ڕۆماننووسه‌كه‌ به‌ ناوی قاسمه‌وه‌، باس له‌وه‌ ده‌كات براكه‌ی به‌رده‌وام له‌سه‌ر كه‌یسی گه‌نده‌ڵی و دۆخی شێواوی وڵات قسه‌ی كردووه‌، ئه‌و بووه‌ قوربانی قسه‌ ئازاده‌كانی كه‌ داوای باشكردنی بژێوی ژیان و كۆتایهێنان به‌ ئازاره‌كانی هاونیشتیمانیانی ده‌كرد.
عه‌لا مه‌شزوب عه‌بود ساڵی 1968 له‌ دایكبووه‌ و ساڵی 1993 كۆلیژی هونه‌ره‌جوانه‌كانی له‌ به‌غدا ته‌واو كردووه‌ و دواتر ماسته‌ری له‌ بواره‌كه‌ی خۆیدا هێناوه‌ و ساڵی 2014یش بڕوانامه‌ی دكتۆرای به‌ ده‌ست هێناوه‌.
له‌ ساڵی 2008 یه‌كه‌مین كاری به‌ناونیشانی"نیشتیمان و نیشتمانپه‌روه‌ری" دواتر كۆمه‌ڵ چیرۆكێكی به‌ناوی" ڕه‌نگه‌ بگه‌ڕێمه‌وه‌ بۆ لات" و " هاوسۆزی بۆ ئاواره‌یی" و " كۆڵانی بێوه‌ژنان" چه‌ندین به‌رهه‌می دیكه‌ی بڵاوكردۆه‌وه‌.

ئه‌و به‌ده‌ر له‌و كارانه‌ش چه‌ندین رۆمانی نووسیووه‌ و له‌وانه‌ش " شارێكی ماندوو، گه‌واهیده‌ران، ژاوه‌ژاوی نیشتیمان، تاوانێك له‌ فیسبوك، ئاده‌م  سامی، مور، حه‌مامی جوله‌كان، شیخوخه‌ به‌غداد، شه‌كر فرۆش، كۆماری باب خان، شۆسته‌ی ڕۆشنبیری."

په‌رله‌مانی عێراق چی ده‌ڵێن؟
عه‌باس سروت ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق له‌ لیژنه‌ی ئاسایش و به‌رگری ئاشكرایده‌كات" هیچ به‌ دوری نازانین كه‌ ئه‌م تیرۆركردانه‌ هه‌موویان چه‌كدارانی داعش له‌ پشته‌ ئه‌م كاره‌وه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی ترس له‌ نێوان هاونیشتیمانیان بڵاو بكه‌نه‌وه‌."
له‌ درێژه‌ی قسه‌كانیدا ده‌ڵێت" هه‌ندێك لایه‌ن هه‌یه‌ ده‌یانه‌وێت عێراق سه‌قامگیر نه‌بێت بۆیه‌ دێن له‌و ناوچانه‌ی كه‌ ئاسایشی تێدا به‌رقه‌راره‌ تیرۆر ئه‌نجامده‌ده‌ن بۆ ئه‌وه‌ی بڵێن بارودۆخی ئه‌منی جێگیر نییه‌."

12 كاتژمێر پێش كوژرانی له‌ فیسبوك چی نووسیووه‌؟
مەشزوب نوسەرێكی بوێر بوو، ئەو لە نوسیەنەكانیدا لە تابووی سیاسی و ئاینییەكان نەدەسڵەمیەوە، چەند كاتژمێرێك پێش لەوەی بكوژرێت لە فەیسبووكەكەی خۆی نوسیبووی"ئەوان كام دانیشتنە تایبەت بیت بەلایانەوە من دەچمە ناوی، گرژی و مۆنی دەخەمە سەر دەموچاویان، برسی و رووت و رەجاڵ جلوبەرگ دڕاو، دەستەواژەكان دوو بارە دەكاتەوە، منیش بیری لێدەكەمەوە، لەناخی خۆیدا گوتم: ئەدیب خۆی دووبارە ناكاتەوە لە نوسینەكانیدا بۆ ئەوەی وشەكانی ئەفسوون و مانا جوانەكان لەدەست نەدەن، بۆیە بەو كەس دەگوترێت داهێنەر، بەڵام ئەوانەی ئاگایان لە ئەدەب نییە لەونهێنیە تێناگەن، هەر بۆیە بەردەوام ئەو هەژارانە خۆیان دووبارەدەكەنەوە، وشەكانیان مردوون ژیانیان تێدایەو نە میوزیك، ئەوان واگومان دەبەن بەو شێوەیە دەتوانن سەرنجی خەڵك رابكێشن .


نوسەری هەژارو دەست سپی خاوەنی هزرێكی خراپ ونالەبارە، پاڕانەوەو جلو بەرگ و رواڵەتی شپرزو وێرانە، چونكە ئەو بە دوای بەرهەمی هەنوكەییەوەیەو دەیەوێت بیچنێتەوە، ئەوانە بە دوای ریكلامێكی تەلەفزێۆنی ڕوو زەردەوەن بۆ ئەوەی چەند جارێك بۆیان دووبارە بكاتەوە، هەندێكیان بۆ ئەوەی لەو خەجاڵەتییە دەربازیان ببێت، ژمارەیەكی تریشیان هەر دەیبەخشنەوەو لە نهێنیشدا بەخشینەكان چەند بەرامبەر دەكەنەوە.
حاجی مەهدی دەست كردەوە بە گیرفانیدا بۆ ئەوەی كاغەزێكی هەزار دیناری لە گیرفانی دەربهێنێت، دوای ئەوەی هەستی بەوە كرد چواردەورەكەی گرنگی پێدەدەن."