بۆ سه‌ربازه‌ ئه‌مریكییه‌كان ده‌ستبه‌رداربوون له‌كورد؟

15/10/2019

ده‌یڤید ئیگناتیۆس

له‌كۆبوونه‌وه‌ی شه‌وی شه‌ممه‌ی ڕابردوو كه‌ بۆ جه‌نگاوه‌ره‌ پێشه‌نگه‌كانی سوپا و هه‌واڵگریی ئه‌مریكا ڕێكخرابوو، یه‌ك بابه‌ت بابه‌ت له‌نێو ژووره‌كه‌دا كرا به‌ژێرخۆڵه‌وه‌: بڕیاری سه‌رۆك تره‌مپ بۆ ده‌ستبه‌ردابوون له‌ جه‌نگاوه‌ره‌ كورده‌كان له‌سوریا، ئه‌وانه‌ی جه‌نگان و شه‌هیدبوون له‌پێناو هاوكاریكردنی ئه‌مریكا بۆ ڕوخاندنی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی.

یه‌كێك له‌ به‌رپرسه‌ گه‌وره‌كانی پێشووی ئاژانسی هه‌واڵگریی ئه‌مریكا (CIA) ده‌ڵێ، ئه‌وه‌ خه‌نجه‌رێك بوو له‌دڵ درا

یه‌كێك له‌ به‌رپرسه‌ گه‌وره‌كانی پێشووی ئاژانسی هه‌واڵگریی ئه‌مریكا (CIA) كه‌ خۆی له‌و ئێواره‌خوانه‌دا به‌ بۆیانباخێكی ڕه‌شه‌وه‌ ئاماده‌بوو دواتر پێیوتم "ئه‌وه‌ خه‌نجه‌رێك بوو له‌دڵ درا، چونكه‌ له‌كه‌سانێك دروكه‌وتینه‌وه‌ كه‌ خوێنیان له‌پێناو ئێمه‌دا ڕشت" ژه‌نه‌ڕاڵێكی خانه‌نشینی چوار ئه‌ستێره‌ ئه‌ویش هه‌مان شتی وت "پاشه‌كشێی تره‌مپ كارێكی باش نه‌بوو، ئه‌خلاقییه‌ن نابێت به‌رگریی لێبكرێت" هه‌روه‌ها "ئابڕووچون" بوو بۆ ئه‌مریكا و سه‌ربازه‌كانی.

زۆربه‌ی ئاماده‌بووان ده‌ڵێن هه‌ستیان به‌ئازار ده‌كرد له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و ڕووداوه‌، ئه‌و ئێواره‌خوانه‌ نوسینگه‌ی خزمه‌تگوزارییه‌ ستراتیژییه‌كان بۆ كۆمه‌ڵێك كۆماندۆزی نهێنی له‌جه‌نگی جیهانیی دووه‌م و ئه‌و كه‌سانه‌ی له‌ئۆپه‌راسیۆنه‌ تایبه‌ته‌كانی ده‌زگای هه‌واڵگریی ئێستای ئه‌مریكان ڕێكیخستبوو، ئاهه‌نگه‌كه‌ بۆ ئه‌و هاوپه‌یمانێتییه‌ سه‌ربازییانه‌ بوو كه‌ هه‌میشه‌ ئه‌مریكای له‌سه‌نته‌ری هێز هێشتوه‌ته‌وه‌، ئه‌وه‌ ئاهه‌نگێكی ساڵانه‌ی تاڵ بوو له‌مساڵدا.

قورسه‌ بۆ ته‌واوی ئه‌مریكییه‌كان هاوشێوه‌ی ئه‌وه‌ی كورده‌كان هه‌ستی پێده‌كه‌ن ئه‌وان هه‌ست به‌ خیانه‌ت بكه‌ن، ئه‌وان كه‌ 11 هه‌زار كه‌سیان شه‌هید بوو، هه‌روه‌ها 24 هه‌زار كه‌سیان برینداربوو، له‌شه‌ڕێكدا كه‌ ئێمه‌ داوامان لێكردن، به‌ڵام ئه‌مریكییه‌كان تێده‌گه‌ن له‌و ئابڕووچون و توڕه‌ییه‌ی هێزی ئۆپه‌راسیۆنه‌ تایبه‌ته‌كانی ئه‌مریكا، كه‌ له‌پاڵ كورد دا شه‌ڕیانده‌كرد به‌رامبه‌ر به‌ دوژمن، ئێستاش ده‌بینن كوردیان بۆ ڕووبه‌ڕوبونه‌وه‌ی دوژمنه‌كه‌یان كه‌ توركه‌، به‌ته‌نیا جێهێشت.

یه‌كێك له‌ئه‌فسه‌ره‌كانی سوپای ئه‌مریكا كه‌ له‌سوریا خزمه‌تیكردووه‌ پێی وتم "هه‌موو شتێك به‌شێوه‌یه‌كی خراپ هه‌ره‌سده‌هێنێت"

یه‌كێك له‌ئه‌فسه‌ره‌كانی سوپای ئه‌مریكا كه‌ له‌سوریا خزمه‌تیكردووه‌ پێی وتم "هه‌موو شتێك به‌شێوه‌یه‌كی خراپ هه‌ره‌سده‌هێنێت"، "ئه‌وه‌ بۆ چه‌ندین ده‌یه‌ ده‌بێته‌ په‌ڵه‌یه‌ك به‌ ناوبانگی ئه‌مریكاوه‌" ئه‌وه‌ هه‌ستێكی تونده‌، به‌ڵام ته‌نیا له‌وانه‌وه‌ دێت كه‌ له‌سوریا خزمه‌تیان كردووه‌، بۆ سه‌ربازه‌كان ده‌ستبه‌رداربوون له‌ هاوپه‌یمانه‌كه‌یان له‌گۆڕه‌پانی جه‌نگدا، خراپترین شته‌ كه‌ ڕووده‌دات.

بۆ ڕوونكردنه‌وه‌ی شێوه‌ی جه‌نگ بۆ ئه‌و ئه‌مریكییانه‌ی كه‌ له‌سوریا خزمه‌تیان كردووه‌، چه‌ند یاداشتێك ده‌گێرمه‌وه‌ كه‌ له‌سه‌ردانه‌كانم له‌گه‌ڵ سوپای ئه‌مریكا بۆئه‌وێ ئه‌نجاممدا، سه‌ربازێكم نه‌بینی كه‌ گومانی له‌وه‌ نه‌بێت ئه‌و جه‌نگه‌ لۆژیكی نییه‌:

یه‌كه‌م سه‌ردانم له‌مانگی ئایاری ساڵی 2016 چه‌ندین كاتژمێر له‌گه‌ڵ ئه‌فسه‌رێكی ئه‌مریكی باڵا به‌رز، ڕیش پڕ، تاتۆ به‌هه‌ردوو قۆڵییه‌وه‌ بوو كه‌ شێوه‌ی پاڵه‌وانی یارییه‌ ڤیدیۆییه‌كانی ده‌دایه‌، ئه‌و گاڵته‌ی به‌ بانگه‌شه‌كه‌ی توركیا ده‌هات كه‌ ده‌گوترا "هێزه‌كانی سوریای دیموكرات له‌لایه‌ن یه‌كینه‌كانی پاراستنی گه‌ل (یه‌په‌گه‌) به‌ڕێوه‌ده‌برێت و له‌سه‌ر ڕێبازێكی تیرۆرستین" ئه‌فسه‌ره‌كه‌ وتی "ئه‌وان له‌سه‌ر زه‌ویی خۆیانن" ئه‌وه‌ گه‌وره‌ترین ستایش بوو كه‌ پێشكه‌شی كردن.

جه‌نگ به‌خێرایی چووه‌ پێشه‌وه‌، كاتێك هه‌سه‌ده‌ چووه‌ شه‌ڕی ماڵ به‌ ماڵه‌وه‌ بۆ پاككردنه‌وه‌یان له‌جیهادییه‌كان و ئه‌مریكا له‌ئاسمانه‌وه‌ بۆمبی به‌سه‌ر جیهادییه‌كاندا به‌رده‌دایه‌وه‌، له‌ته‌مموزی 2017 به‌ڕێگه‌یه‌كی پیسدا له‌نزیك ته‌بقه‌ گه‌ڕامه‌وه‌ سوریا، دواتر ئه‌و شوێنه‌ له‌مینه‌ چێندراوه‌كان پاككرایه‌وه‌، ڕه‌قیبێك كه‌ خه‌ڵكی ئۆكلاهوما بوو، له‌ڕادیۆوه‌ به‌ده‌نگێكی به‌رز موزیكی لێده‌دا و باسی له‌ نیشتمان ده‌كرد، به‌ڵام ئه‌وه‌ شتێكی ڕوون بوو، گوێم لێگرت، دیاربوو بۆ ئه‌و و هاوڕێكانی هیچ شوێنێكی باشتر لێره‌ (سوریا) بۆ ئه‌وان بوونی نه‌بوو له‌وكاته‌دا.

له‌گه‌ڵ فه‌رمانده‌ كورده‌كان له‌سه‌ر زه‌ویی بۆ نانخواردن دانیشتین، ئه‌و فه‌رماندانه‌ی له‌شه‌رێكی قورسدا ته‌بقه‌-یان ڕزگاركرد و ده‌یانگوت ئه‌وه‌ ئه‌ركمانه‌، ئه‌وان به‌رده‌وامبوون له‌وه‌ی خواردنی زیاترمان پێشكه‌ش بكه‌ن، له‌و تاوه‌ره‌ كۆنكرێتیانه‌ی داعش زیندانییه‌كانی لێوه‌ فڕێده‌دایه‌ خواره‌وه‌ تا ده‌مردن، ئه‌وه‌ی لێیان مابوه‌وه‌ ته‌نیا كۆمه‌ڵه‌ بانگه‌شه‌یه‌كی جیهادیی بوو به‌ دیواره‌كانه‌وه‌.

له‌فێبریوه‌ری 2018 پارێزگای ڕه‌ققه‌ كه‌ پایته‌ختی داعش بوو، ببوه‌ شوێنێكی ته‌واو داڕووخاو، كاتێك به‌نێو تونێله‌ كۆنكرێتییه‌ وێرانبووه‌كاندا ده‌ڕۆیشتین، منداڵان سڵاویان له‌ سه‌ربازه‌كان ده‌كرد، به‌شێوه‌یه‌ك كه‌ مه‌ده‌نییه‌كان له‌پاش جه‌نگه‌كان ئه‌نجامیده‌ده‌ن، پێده‌چێت له‌به‌ر ئه‌وه‌ زۆر دڵخۆش بوبێتن چونكه‌ ته‌واو بوو.

"ئێمه‌ ڕێز له‌هه‌موو بڕیارێكی ئه‌مریكا ده‌گرین، ئه‌گه‌ر مانه‌وه‌ یاخود جێهێشتنی سوریاش بێت".

چاوم به‌ پزیشكێكی ئه‌مریكی كه‌وت كه‌ تاكه‌ پزیشكی "تراوما" بوو له‌ناوچه‌كه‌، ئه‌و ته‌واوی ڕۆژه‌كه‌ی، به‌ چاره‌سه‌ركردنی برینداره‌ سورییه‌كانه‌وه‌ به‌سه‌رده‌برد، پێیوتم "شه‌ره‌فێكی گه‌وره‌یه‌ كه‌ من له‌سوریام".

ئێستا، كه‌ له‌كۆتایی چیرۆكه‌كه‌ نزیكده‌بینه‌وه‌، دوو مانگ پێش ئێستا جه‌نه‌ڕاڵ مه‌زڵوم كۆبانێ-م بینی، تره‌مپ له‌مانگی دیسه‌مبه‌ری ڕابردوو بڕیاریدا ته‌واوی هێزه‌كه‌ی له‌سوریا بكشێنێته‌وه‌، مه‌زڵوم زۆر "به‌ڕێز" و "دڵسۆز" بوو، ڕه‌خنه‌ی له‌ بڕیاره‌كه‌ی تره‌مپ نه‌گرت، له‌سه‌رخۆ و به‌ده‌نگی كه‌سێكی سه‌ربازییه‌وه‌ پێی وتم "ئێمه‌ ڕێز له‌هه‌موو بڕیارێكی ئه‌مریكا ده‌گرین، ئه‌گه‌ر مانه‌وه‌ یاخود جێهێشتنی سوریاش بێت".

ئه‌فسه‌رێكی ئه‌مریكا دواتر پێیوتم مه‌زڵوم ڕووبه‌روی ڕه‌خنه‌یه‌كی زۆر بوه‌ته‌وه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی متمانه‌ی به‌ئه‌مریكا بووه‌، به‌ڵام مه‌زڵوم سوربوو له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی متمانه‌ به‌ هاوپه‌یمانه‌كانی بكات، له‌یه‌كێك له‌ئه‌فسه‌ره‌ ئه‌مریكییه‌كانم پرسی هه‌واڵی كشانه‌وه‌ی ئه‌مریكا له‌دیسه‌مبه‌ری ڕابردوو بۆ مه‌زڵوم چۆن بوو؟ وه‌ڵامه‌كه‌ی شایسته‌ی نوسین نییه‌.

سه‌ربازه‌ ئه‌مریكییه‌كان هه‌ست به‌چی ده‌كه‌ن كه‌ ده‌بینن تره‌مپ له‌گۆڕه‌پانی شه‌ڕ له‌سوریا ده‌كشێته‌وه‌ و لێده‌گه‌ڕێت هاوڕێكانی پێشووی بمرن؟ ئه‌وان (سه‌ربازه‌ ئه‌مریكییه‌كان) نه‌خۆشده‌كه‌ون.